Het verhaal gaat dat Albert Einstein compound interest het achtste wereldwonder noemde. Het wordt betwist of deze uitspraak daadwerkelijk door Einstein gedaan is, maar dat maakt het principe niet minder interessant. Compound interest is het idee van rente op rente, waarbij de totale waarde over tijd exponentieel kan toenemen. Dit is niet alleen in de financiële wereld interessant. Juist ook als het gaat over persoonlijke ontwikkeling is compound interest zeer relevant. In dit artikel laat ik zien hoe kleine gewoonten het verschil maken en welke enorme verandering ze teweeg kunnen brengen.
Compound interest is the eighth wonder of the world. He who understands it, earns it; He who doesn’t pays it.
Attributed to Albert Einstein
Wat is compound interest?
De Nederlandse term voor compound interest is rente op rente. Aangezien dit de lading buiten de financiële implicaties onvoldoende dekt, heb ik besloten in dit artikel de Engelse term aan te houden. Het idee van compound interest is eenvoudig te illustreren aan de hand van het volgende gedachtenexperiment.
Welk van de onderstaande opties kies je?
- Je ontvang direct €100 miljoen.
- Je ontvangt nu €1 en de komende maand (laten we uitgaan van 30 dagen) verdubbeld die elke dag in waarde. De eerste dag heb je dus €1, de dag daarna €2, dan €4 enzovoorts.
De meeste mensen kiezen voor de eerste optie, direct €100 miljoen. Het kan immers toch niet zo zijn dat je met die ene euro die dagelijks in waarde verdubbeld meer dan €100 miljoen overhoudt na 30 dagen? Toch is precies dat het geval. In onderstaande tabel zie je hoe de waarde bij de tweede optie al na 28 dagen de €100 miljoen van de eerste keuzemogelijkheid overstijgt:
Waarom werkt compound interest op deze manier?
Is het gek dat we snel geneigd zijn de €100 miljoen te kiezen? Zeker niet, exponentiele groei is een moeilijk te bevatten concept. Het is lastig voor te stellen dat een dagelijkse verdubbeling in waarde al binnen 28 dagen meer dan €100 miljoen oplevert.
De kans dat je rendement dagelijks 100% is natuurlijk niet erg groot. Toch is de waarde van compound interest niet te overschatten. Stel dat je op je 18e besluit €5000 te investeren op een manier die ‘slechts’ een jaarlijks rendement van 5% haalt. Lukt het je van dat geld af te blijven en het jaarlijkse rendement van 5% te behalen, dan levert dat op je 65ste een bedrag op van ongeveer € 50.000. Dat is dus nog zonder dat je in de tussentijd extra geld inlegt.
De reden dat een relatief kleine inleg kan groeien tot een aanzienlijk bedrag, is de volgende: je krijgt niet alleen rente over je initiële inleg, maar ook over het bedrag dat je daar als rente overheen hebt ontvangen. Zo stapel je de rente als het ware op, vandaar dat compound interest in het Nederlands als rente op rente bekend staat.
Compound interest in persoonlijke ontwikkeling
De zesde gewoonte die Stephen Covey beschrijft in zijn boek The 7 habits of highly effective people is ‘To synergize’. Synergie realiseren dus. Persoonlijk vind ik dit een ontzettende jeukterm, maar het idee hierachter heeft wel mijn interesse. De synergie waar Covey in zijn boek op doelt is het principe dat 1 plus 1 meer dan 2 is. Dit is zowel op persoonlijk vlak als in de samenwerking met anderen van toepassing.
Persoonlijke compounding: elke dag 1% beter
Het belang van alledaagse gewoonten is niet te overschatten. Vele kleine stapjes in de juiste richting zorgen op lange termijn voor een grote verandering. Dagelijkse gewoonten ontwikkelen voelt misschien niet noemenswaardig, de impact is enorm. Stel dat je een nieuwe gewoonte introduceert in je leven, waarmee je op een bepaald gebied elke dag 1% beter bent dan de dag ervoor. Hoeveel beter ben je dan in een jaar?
Het antwoord is overweldigend: verbeter je jezelf elke dag 1%, dan word je in een jaar tijd 37(!) keer zo goed. De berekening hierachter is eenvoudig. Een verbetering van 1% betekent dat je vermenigvuldigt met 1,01. Op dag 1 ben je 100% en de dag daarop ben je 100*1,01 = 101%. De volgende dag vermenigvuldig je dat weer met 1,01 enzovoorts. Dit komt neer op een verbetering van (1,01)365 = 37,8 keer je initiële kwaliteit.
Omgekeerd kunnen meerdere kleine stappen in de verkeerde richting leiden tot een neerwaartse spiraal. Stel dat je dagelijks 1% slechter wordt. De som die hierbij hoort is (0.99)365 = 0,03. Je houdt dan aan het einde van het jaar nog maar 3% van je initiële kwaliteit over! Hetzelfde geldt overigens ook voor compound interest bij financiën. Het is natuurlijk fantastisch als je rente op rente ontvangt over je investering. Wanneer de rente echter opstapelt in het geval van schulden dat sta je toch minder hard te juichen.
De les is dan ook dagelijkse gewoonten te ontwikkelen die voor kleine verbeteringen zorgen. Ga structureel sporten, maak gezonde keuzes of zet geld opzij voor later.
Good and evil increase at compound interest. That’s why the little decisions we make every day are of infinite importance.
C.S. Lewis
Compounding in relatie tot anderen: positiviteit verspreiden
In de relatie met anderen is het effect van compound interest nog krachtiger dan op persoonlijk vlak. Gewoonten op persoonlijk vlak zijn enorm krachtig, maar het is ook hard werken. Heb je geen zin of zit het even tegen, dan zal je moeten volhouden om de vruchten van je werk te plukken. Eet je een maand ongezond of sport je helemaal niet, dan kan je van nul af aan beginnen. In relatie tot anderen ligt dat anders.
Bij de meeste relaties bouw je namelijk een buffer op. Daarmee bedoel ik dat de relatie niet direct over is wanneer je elkaar bijvoorbeeld een maand niet spreekt. Natuurlijk moet je ook in de relatie met anderen tijd en energie steken, maar de negatieve effecten van een keer ‘overslaan’ zijn te compenseren.
De essentie in de relatie met anderen ligt hem namelijk in het verspreiden van positiviteit. Laat meer energie achter dan er was toen je kwam en je bent van onschatbare waarde voor anderen. Gary Vaynerchuk heeft dit treffend omschreven:
The single best way to win is to give 51% of the relationship.
Gary Vaynerchuk
Catch people doing right
Een dag overslaan kan dus niet zoveel kwaad, zolang je blijft focussen op het verspreiden van positieve energie. Een hele praktische manier om hier invulling aan te geven is het principe van catching people doing right.
Het idee is eenvoudig: mensen betrappen die iets fout doen is makkelijk. Het blijkt lastiger mensen te betrappen die iets goed doen. We zijn daar niet automatisch mee bezig en moeten daar dus bewuster aandacht aan besteden. Stel jezelf als doel dagelijks 3 mensen te bedanken voor iets dat ze goed doen.
Bedank de IT-afdeling voor het oplossen van je computerproblemen, bedank een collega voor de hulp bij een vraagstuk of bedank een bedrijf voor goede service. Kortom, doe moeite voor de ander. Laat weten dat je hem of haar ziet en waardeert. Dit lijkt triviaal, maar de positieve impact die je daarmee op anderen hebt is gigantisch. Let wel dat je dit alleen doet als je het ook echt meent en er niets voor terug verwacht. Mensen voelen onoprechte intenties feilloos aan.
Positiviteit met rente
Bij compound interest neemt de waarde met name na verloop van tijd enorm toe. Netwerkeffecten liggen daaraan ten grondslag en de wet van Zipf geeft een voorbeeld van die exponentiële groei. Met compound interest bij persoonlijke ontwikkeling werkt het net zo. Regelmatig ben ik overweldigd door alle goede dingen die op mijn pad komen. Deels heeft dat te maken met de omgeving waarin ik leef. Anderzijds merk ik dat de positieve energie die ik uitdraag onvermijdelijk bij mezelf terugkomt. Met rente.
Dat klinkt waarschijnlijk vaag en ontastbaar, maar het is in feite heel goed te verklaren. Alleen al door dagelijks 3 mensen te betrappen die iets goed doen heb ik op jaarbasis ruim 1000 positieve contactmomenten met anderen. Het is dan onvermijdelijk dat daar af en toe iets van terug komt. Doordat het geven van minimaal 3 dagelijkse complimenten of bedankjes routine voor me geworden is, valt het me niet meer op dat ik dat doe. Alle positiviteit die ik daarvoor terugkrijg ervaar ik dus als bonus.
The fundamental law of human beings is interdependence. A person is a person through other persons.
Desmond Tutu