Doelen stellen waar je energie van krijgt

Waarom zou je doelen stellen? Als je doelen stelt, hoe weet je dan wanneer je het juiste doel te pakken hebt? Hoe kom je erachter welk doel voor jou belangrijk genoeg is om na te jagen?

Ready, Fire, Aim

Mainfreight motto

De bovenstaande quote vind ik enorm toepasselijk als het gaat over doelen stellen (en natuurlijk ook zorgen dat je deze behaalt). De volgorde die je hier zou verwachten is namelijk “Ready, Aim, Fire”. In dit geval zijn de laatste twee woorden omgedraaid. Wat dit voor mij betekend is dat je niet moet wachten tot alles helemaal helder en uitgekristalliseerd is. Heb je een idee (Ready), maak een plan en ga er voor (Fire). Zodra je bent gestart kan je altijd weer bijsturen (Aim).

Dit geldt voor veel zaken in je leven, maar zeker voor het behalen van doelen; in het algemeen blijven we te lang met een doel of droom in gedachten lopen en voelt het snel alsof je “er nog niet klaar voor bent”.

Hieronder licht ik toe hoe jij er achter komt welke doelen je energie geven. Ook geef ik 3 tips om je doelen te bepalen en concreet te maken. Na het lezen van dit artikel kan je dus direct aan de slag met je doelen.

---

De essentie van doelen stellen in 1 minuut

---

Waarom zou ik doelen stellen?

Het einde van het jaar is weer in zicht en dat is natuurlijk het klassieke moment om doelen te stellen voor het nieuwe jaar. Maar heb je er weleens bij stilgestaan waarom je eigenlijk doelen stelt?

If you don’t have a plan, you become part of somebody else’s plan.

Terence McKenna

Maak een plan voor je leven

Bovenstaande tekst – als je geen plan maakt voor je eigen leven, dan word je ingezet in andermans plan – hoorde ik zo’n 2,5 jaar gelden van Remco Claassen. Dit was tijdens zijn 3,5 daagse training “De essentie van Leiderschap” (een dikke aanrader!).

Het raakte op dat moment een snaar bij me, omdat dit – geen plan maken voor je eigen leven – precies was hoe ik mijn leven invulling gaf; in het beste geval wachtte ik af wat er op mijn pad kwam en bepaalde ik waar ik op dat moment zin in had. In het slechtste geval leefde ik op basis van de verwachting van anderen.

Ondertussen ben ik er wel achter gekomen wat hieraan ten grondslag lag, namelijk de angst verkeerde keuzes te maken of onzekerheid over wat anderen van me zouden vinden als ik echt ergens voor zou gaan. Het resultaat; ik waaide met alle winden mee.

Be proactive

Kort na de training van Remco las ik het boek “The 7 habits of highly effective people”. In dit boek beschrijft Stephen Covey zeven gewoonten die zorgen voor meer effectiviteit in je leven. De eerste van de zeven gewoonten is ‘Be proactive’. Dat is precies waar het hier over gaat: neem het heft in handen voor de richting waarin je je leven wilt bewegen. Laat je leven niet bepalen door anderen of door je omgeving.

Ik was goed wakker geschud en ben aan de slag gegaan met het vormgeven van mijn eigen leven. Hierbij heb ik gemerkt dat door doelen te stellen en je aandacht te focussen, zo ontzettend veel mogelijk is. Een aantal van de doelen die ik heb gerealiseerd sinds dat moment zijn: stoppen met nagels bijten, afvallen, opstarten van NABL (dit blog), veranderen van baan en het significant verlagen van mijn carbon footprint.

Nu hoor ik je denken, “leuk verhaal, maar ik weet nog steeds niet waarom ik nou doelen zou moeten stellen. Het is toch best lekker om alles zijn gangetje te laten gaan?”. Op het eerste gezicht lijkt het misschien fijn (of in ieder geval comfortabel) om alles zijn gangetje te laten gaan, maar doe je dan echt datgene waar je energie van krijgt? Of hou je jezelf stiekem voor de gek en zou je meer willen bereiken dan wat je nu hebt?

By changing nothing, nothing changes

Tony Robbins

Veranderen zodat je vaker doet waar je energie van krijgt

Uiteindelijk gaat het stellen van doelen natuurlijk om veranderen. Daar kunnen vele verschillende redenen voor zijn, maar veruit de meeste doelen komen voort uit onvrede met de huidige situatie.

Mijn insteek bij het stellen van doelen is ervoor te zorgen dat je vaker datgene gaat doen waar jij energie van krijgt. Ik ben er van overtuigd dat je hierdoor een gelukkiger en tevredener mens wordt en willen we dat niet allemaal? Doelen geven energie, vergroten je doorzettingsvermogen en prikkelen je creativiteit; met een doel hou je het werk simpelweg langer vol. Daarbij ga je allerlei mogelijkheden bedenken om dat doel ook te behalen.

Bepaal wat voor jou belangrijk is

Doe vandaag iets waar je morgen trots op bent

Doelen stellen in lijn met datgene waar jij energie van krijgt, dat klinkt als een open deur, toch? Maar heb je voor jezelf écht helder wat jouw drijfveren zijn en wat je dus vaker zou willen doen?

Zelf was ik hier lange tijd totaal niet mee bezig, simpelweg omdat dit niet op mijn pad kwam; op school krijg je geen vak “wat wil ik eigenlijk?” of “mijn drijfveren”. Je zal het zelf moeten ontdekken en voor mij is dat pas echt begonnen zodra ik startte aan mijn eerste baan. Aan het bepalen van jouw drijfveren heb ik een apart artikel gewijd. Als je dus nog niet (helemaal) helder hebt waar je energie van krijgt, neem dit artikel dan eerst door.

3 tips bij het doelen stellen

Je begrijpt nu waarom doelen steller je leven kan verrijken. Als input voor je doelen heb je ook helder wat je energie geeft, hoe nu verder?

Je hebt vast al wel een idee van iets dat je wilt veranderen of verbeteren. Ook als dat niet het geval is, dan geef ik hieronder 3 tips die je helpen bij het stellen van doelen.

1. Zoek het buiten je comfortzone

Dit heb je waarschijnlijk al zo vaak gehoord, misschien voelt het zelfs wel als een open deur. Dat snap ik. Toch is dit de belangrijkste tip als je voor jezelf groei wilt behalen. Als je namelijk gaat waar je niet eerder bent geweest, dan heb je de kans iets compleet nieuws te ontdekken.

Dit heb ik zelf zo’n 2 jaar gelden aan den lijve ondervonden. Ik liep, door de tip van Remco Claassen tijdens de eerdergenoemde training, al een tijdje in mijn hoofd met het idee improvisatietheater te doen. Zoals Remco het zelf (in mijn herinnering) omschreef: “Dat is knettervaag en dan kan je dus veel leren.”.

Wat het verste van je afstaat, bevat voor jou de meeste groei

Remco Claassen

Een cursus improvisatietheater

Dat idee heeft enige tijd in mijn hoofd rondgehangen. Op een bepaald moment bedacht ik: ik moet het nu gewoon gaan doen! Na wat Googelen kwam ik op de website van een partij terecht die een cursus improvisatietheater aanbood. Ik navigeerde naar de tab ‘inschrijven’ en wat ik op dat moment merkte, was dat mijn hele lichaam me liet weten “dit moet je niet doen”. Het was zo spannend voor me dat ik fysieke spanning in mijn lichaam ervaarde. Gelukkig was er ook een stemmetje in mijn hoofd dat aangaf: “…maar dan moet je het dus juist doen”. De laatste stem bleek doorslaggevend, dus ik schreef me in.

Dit is niets voor mij

De cursus zou in totaal 11 weken duren, met elke week op vrijdagmiddag een bijeenkomst van 2 uur. Op de dag van de eerste sessie reed ik naar het zaaltje in Amsterdam West. Ik parkeerde mijn fiets en belde aan. Ik liep de trap op, kwam bij het zaaltje aan en verbaasde me vervolgens over wat ik daar zag: er stonden allemaal schoenen bij de deur. Weer een signaal voor mijn lichaam om aan te geven: “Dit is niet voor mij”. Het doorzettingsvermogen won het gelukkig ook dit keer weer. Ook ik deed mijn schoenen uit en liep op mijn sokken naar binnen. Een activiteit buiten mijn comfortzone vinden was duidelijk gelukt!

De eerste paar keer stond het me allemaal nogal tegen: ik stond te huppelen, gekke bekken te trekken en zag het nut er allemaal niet zo van in. Na een stuk of drie bijeenkomsten merkte ik echter dat er bij mezelf iets veranderde; ik kreeg er plezier in en kreeg het gevoel dat ik er ook echt iets van leerde. Ik stapte wekelijks met plezier op mijn fiets richting Amsterdam West en fietste na de cursus vrolijk weer naar huis. Wat heb ik hier nou van geleerd?

Ga er écht voor

Aan het einde van de cursus was er een feedbackmoment met de groep, waaruit ik de belangrijkste les voor mezelf heb gehaald. Ik kreeg namelijk te horen dat ik vanaf het begin af aan meedeed met de oefeningen. Maar ik deed niet echt mee; ik wist precies datgene te doen wat er van me verwacht werd.

Na een keer of 3 veranderde er iets, waardoor ik er echt voor ging en ook zichtbaar meer plezier had. De reden hiervoor was dezelfde die ik eerder al noemde, namelijk angst en onzekerheid om ergens écht voor te gaan. Sindsdien ben ik me hiervan bewust en bedenk ik me: “Als je ergens voor gaat, ga er dan vol voor”. De eerste tip lijkt me helder: kies een doel buiten je comfortzone.

In het ergste geval leer je iets

Remco Claassen

2. Denk groter

Herken je dat? De taken die je deze week wilde doen schuiven steeds verder op richting het einde van de week. Op vrijdag verplaats je ze naar de volgende week, waarna de volgende week begint en zich eenzelfde patroon voltrekt?

Ook voor mij is dit heel herkenbaar. Dit komt doordat we flink overschatten wat we op korte termijn kunnen realiseren. Er komen allerlei onverwachte zaken tussendoor: je gaat deze week echt de planning voor komend jaar afmaken, maar – wat een verassing – ook deze week loopt je mailbox over en kom je er weer niet aan toe.

Discipline is choosing between what you want now, and what you want most

Abraham Lincoln

Het frappante is dat we juist onderschatten wat we op lange termijn – zeg een jaar – kunnen realiseren. Ook hier komen afleidingen tussendoor, maar je hebt veel meer buffers (qua tijd) om deze op te vangen en toch nog voldoende tijd over te houden voor datgene dat je wilt bereiken.

De tweede tip is dan ook om op te schrijven wat je denkt te kunnen behalen en dat minimaal te verdubbelen. Liever een te hoog doel stellen en dat net niet halen, dan een te laag doel stellen dat je gemakkelijk behaalt. Zodra je jouw doelen hebt gesteld, dan is het belangrijk de juiste prioriteiten aan te brengen en focus te houden.

3. Maak het concreet en schrijf het op

Als je doelen wilt behalen, dan moet je om te beginnen je doelen natuurlijk wel scherp hebben. Deze tip ligt voor de hand, maar het zou je verbazen hoe vaak deze stap wordt overgeslagen. De derde tip is je doelen zo concreet mogelijk te maken en ze op te schrijven. Door je doelen daadwerkelijk op te schrijven dwing je jezelf op papier te zetten waarover het gaat.

En met opschrijven bedoel ik niet “intikken op je laptop”, nee, fysiek, op papier. Het liefste in een notitieboekje, zodat je niet allemaal losse papieren hebt rondslingeren. Als je al niet de discipline hebt je doelen daadwerkelijk op te schrijven, hoe ga je ze dan behalen? Doe jezelf een plezier en koop een boekje! Schrijven op papier heeft iets magisch en vanaf dat moment worden je doelen ineens echt.

Beschrijf waarom je dit wilt bereiken

Als je je doelen opschrijft (op papier en in een boekje), zorg dan dat je alle belangrijke aspecten van je doel raakt. Doe bijvoorbeeld een check of je doelen SMART zijn. Het belangrijkste bij deze tip is echter niet je doel zelf.

Het belangrijkste is opschrijven waarom je dit doel wilt bereiken. Er komt namelijk een moment dat je even minder motivatie hebt om aan je doelen te werken. Je twijfelt of je dit wel echt wilt of je wilt je doelen misschien zelfs naast je neerleggen. Op discipline ga je het simpelweg geen jaar lang volhouden.

Dan is het belangrijk dat je terug kan kijken naar de reden voor je doel. Daar kan je nieuwe motivatie en energie uit putten om door te pakken. Besteedt hier dus voldoende tijd aan, want dit is een belangrijke hulp op het moment dat het tegen zit.

De derde tip is dus om je doel concreet te maken en op papier te beschrijven. Dit inclusief een heldere formulering van de reden achter het stellen van dit doel.

Ready? Fire!

Je hebt nu alle handvatten die je nodig hebt om te starten, dus waar wacht je op? Bepaal wie je over een jaar wilt zijn en wat je wilt bereiken en schrijf dat op. Pak vervolgens de tips uit dit artikel er bij en maak je doelen definitief.

Tenslotte nog een belangrijkste les, of misschien wel de belangrijkste les, die ik voor mezelf op dit gebied heb geleerd: laat los wat anderen er van denken. Jij wilt iets bereiken en als dat voor jou belangrijk is, ga er dan voor!

You may delay, but time will not

Benjamin Franklin