Ik ga me er aan wagen: slechts 30 lentes jong en ik geef relatieadvies. Recent schreef ik over de seven year itch en de nummer één indicator van succesvolle relaties. Bij het schrijven van deze artikelen merkte ik al snel dat het zwaartepunt voor mij niet zozeer lag op de mogelijke oorzaken van relatieproblemen, maar veel meer op het voorkomen daarvan. Wat zijn best practices als het op relaties aankomt? Hoe voorkom je dat de lastige momenten uiteindelijk leiden tot een onoverbrugbare kloof tussen jou en je partner? Waarom zou je in relatietherapie moeten gaan, juist als het goed gaat? In dit artikel geef ik 7 tips met relatieadvies voor een betere relatie.
Nothing is perfect. Life is messy. Relationships are complex. Outcomes are uncertain. People are irrational
Hugh Mackay
1. Wees je eigen pilaar
Khalil Gibran heeft in zijn meesterwerk The Prophet 26 korte verhalen geschreven over uiteenlopende onderwerpen. Deze poëtische verhalen zitten vol met levenslessen en een van de verhalen gaat over relaties. Ik zou jou als lezer zwaar tekort doen als ik hier niet deze gehele sectie zou delen:
Let there be spaces in your togetherness and let the winds of the heavens dance between you. Love one another but make not a bond of love: Let it rather be a moving sea between the shores of your souls. Fill each other’s cup but drink not from one cup. Give one another of your bread but eat not from the same loaf. Sing and dance together and be joyous, but let each one of you be alone, even as the strings of a lute are alone though they quiver with the same music. Give your hearts, but not into each other’s keeping. For only the hand of Life can contain your hearts. And stand together, yet not too near together: For the pillars of the temple stand apart, And the oak tree and the cypress grow not in each other’s shadow.
Kahlil Gibran, The Prophet
Voor mij is de essentie in dit verhaal dat je een eigen leven moet blijven leiden. Wees je eigen pilaar en groei niet volledig naar elkaar toe. Je bent verantwoordelijk voor je eigen geluk. Je partner is niet op deze wereld gezet met als enige doel jou gelukkig maken. Evenals het niet jouw levensdoel is je partner gelukkig te maken. Dit zou een ongezonde afhankelijkheid in je relatie creëren, waardoor je niet langer elkaars gelijk bent. Dit is ook wat Gibran stelt in de laatste regel van bovenstaand verhaal.
Het belang van je eigen pilaar
Waarom is het zo belangrijk je eigen leven te blijven leiden? In haar boek Mating in captivity (ook haar podcast kan ik aanraden) beschrijft psychotherapeut Esther Perel de momenten waarop we ons het meest aangetrokken voelen tot onze partner. Enkele antwoorden op deze vraag zijn: als hij na afwezigheid weer thuiskomt, als andere mensen hem complimenteren en als hij flirt met anderen. Deze antwoorden gelden zowel voor mannen als voor vrouwen. Perel heeft op dit gebied slechts één verschil tussen beide geslachten kunnen ontdekken: vrouwen kunnen het aantrekkelijk vinden wanneer een man zich bezighoudt met de kinderen. Andersom werd dit niet geobserveerd. Dit zou een evolutionaire grondslag kunnen hebben, aangezien vrouwen van nature ‘belast’ zijn met de verzorging van kinderen.
De paradox van dit relatieadvies is dus dat hoe meer vrijheid je elkaar gunt, des te groter de onderlinge aantrekkingskracht. Loslaten leidt tot meer verbinding. Zelf merk ik ook dat wanneer mijn vrouw en ik enkele dagen apart van elkaar hebben doorgebracht, het verlangen samen te zijn het grootst is. Juist wanneer je elkaar ruimte geeft ontstaat nabijheid.
If you love someone, set them free. If they come back they’re yours; if they don’t they never were.
Richard Bach
2. Maak ruzie
Groei gaat gepaard met frictie. Dat geldt niet alleen voor persoonlijke groei, maar ook voor het naar elkaar toe groeien in een relatie. Je zal aan elkaar moeten wennen. Je hebt niet langer alleen je eigen belangen mee te wegen in beslissingen, maar ook die van je partner. Die partner wil soms iets dat jij niet wilt. Brengt dat je buiten je comfortzone dan voelt dat – het woord zegt het al – oncomfortabel. Dit leidt op zijn minst tot meningsverschillen, maar ook een stevige ruzie hoort bij een volwassen relatie.
Heb je nooit ruzie (of op zijn minst een meningsverschil) dan kan je je afvragen of ieder van jullie zichzelf helemaal durft te laten zien. Minimaal één van de partners voelt waarschijnlijk niet de vrijheid zich volledig te uitten in de relatie. Hoe lang denk je iemand anders te kunnen spelen dan je bent? Jezelf kunnen en durven zijn in je relatie is van groot belang en ruzie maken is daarvan een logisch gevolg.
Dit vind ik misschien wel het lastigste relatieadvies om toe te passen. Ik ben conflictmijdend en dat merk ik niet alleen in de relatie met mijn vrouw, maar ook in die met mijn kinderen. Het kost mij focus en bewuste aandacht om op korte termijn de pijn te pakken, zodat de relatie op lange termijn beter wordt.
In any relationship in which two people agree on everything, one of them is unnecessary
Wayne Dyer
3. Zet je ego opzij
Ruzies horen dus bij een gezonde relatie. Maar sommige ruzies lopen uit de hand, waardoor ze geen constructieve waarde meer hebben. Hoe komt dit?
Regel nummer 6
De reden dat meningsverschillen uitmonden in knallende ruzie, is dat ons ego in de weg zit. We vinden onszelf te belangrijk. We zijn te trots om de ander gelijk te geven of spijt te betuigen.
In het boek The art of possibility beschrijft Benjamin Zander een anekdote van een premier die op bezoek gaat bij een collega. Tijdens hun overleg komt er een duidelijk gefrustreerde werknemer binnenstormen. De premier blijft kalm en zegt: “Peter, denk aan regel nummer 6”, waarop de man kalmeert en vertrekt. Even later komt een andere werknemer eveneens zwaar over haar toeren binnen en de premier zegt weer: “Denk aan regel nummer 6” en ook deze werknemer verlaat kalm de ruimte. Nadat dit zich een derde keer voordoet vraagt de andere premier wat regel 6 inhoudt. Simpel antwoord de eerste premier hem: “neem jezelf niet te serieus“. Wat een prachtige regel, antwoord de ander, wat zijn de andere regels? Er zijn geen andere regels.
Een relatie is hard werken. Je moet af en toe luisteren naar de ander, terwijl je zelf ook gehoord wilt worden. Je bent moe van een drukke dag op werk en hangt liever op de bank dan een lastig gesprek aan te gaan. Soms moet je je ego aan de kant zetten en de ander de ruimte gunnen boos te zijn. Een prachtig regel die ik eens hoorde was van een koppel dat de volgende afspraak had gemaakt: Als één van ons schreeuwt, dan luistert de ander. Wanneer 2 mensen schreeuwen, dan luistert er namelijk niemand.
The Ego’s job is to kill everything but itself.
Byron Katie
4. Blijf je waardering uitten
De kleine dingen doen er toe. Een aardig woord, een knuffel of ik hou van je voor het slapengaan. Het is zo makkelijk om je relatie als vanzelfsprekend te zien. Niet voor niets kwam Esther Perel er achter dat partners elkaar het meest waarderen wanneer ze een tijdje afstand hebben genomen. Door deze ruimte te nemen kan je letterlijk van een afstand naar je relatie kijken en opnieuw zien waarom je de ander waardeert.
Het doet me telkens goed wanneer mijn vrouw aangeeft hoe trots ze op me is. Omgekeerd maakt het mij een tevreden mens als ik zie wat een fantastische moeder ze is voor onze kinderen en hoe ze dat combineert met een enorme ontwikkeling groei op professioneel vlak.
Klaag niet tegen anderen
Het tegenovergestelde van je waardering uitten is klagen. Klaag niet over je partner tegen anderen. Klagen is een teken van onmacht en zwakte. Je kan uiteraard je dillema’s wel bespreken met vrienden, om zo tot nieuwe inzichten te komen. Je weet zelf heel goed het verschil tussen advies vragen en klagen. Als je merkt dat je tegen anderen klaagt over je partner, dan weet je diep vanbinnen dat je dat gesprek met je partner zelf zou moeten voeren.
What you’re supposed to do when you don’t like a thing is change it. I you can’t change it, change the way you think about it. Don’t complain.
Maya Angelou
De ander echt accepteren
Een valkuil die iedereen zal herkennen is dat je aan het begin van je relatie de ander probeert te veranderen. Niet per se op grote schaal, maar er zijn altijd een paar kleine dingen die in jouw ogen iets beter kunnen.
Een vriend van me gaf me hierover eens een prachtig inzicht. Hij zei: mijn vriendin is ontzettend creatief en kan zich over alledaagse dingen verwonderen. Dat vind ik prachtig aan haar. Ik ben er achter gekomen dat dit ook de reden is dat ze niet op tijd kan komen. Wanneer we ergens afspreken is ze steevast te laat, omdat ze onderweg zoveel interessante dingen ziet die haar aandacht trekken. Dit inzicht heeft me geholpen om ook deze aspecten van haar als persoon te kunnen accepteren. Het zijn twee zijden van dezelfde medaille.
Wanneer je zo naar de ander kan kijken, met volledige acceptatie van de persoon die de ander is, dan heb ik daar ontzettend veel respect voor.
For after all, the best thing one can do when it is raining is let it rain
Henry Wadsworth Longfellow
5. Wees geen coach voor de ander
Dit relatieadvies voelt tegendraads, maar het is een essentieel onderdeel van een gezonde relatie. Je kan geen liefdespartner en coach tegelijk zijn. Voor iemand als ik is dit ontzettend moeilijk. De persoonlijke ontwikkeling waar ik me mee bezig hou brengt me zo ontzettend veel en ik zie dat anderen daar ook baat bij zouden kunnen hebben. Zo ook mijn vrouw. Maar ik kan haar daarin niet sturen, want zij volgt haar eigen pad.
Als ze ergens mee zit, dan raakt dat mij ook. Het beste dat ik dan kan doen is er voor haar zijn. Luisteren, een schouder zijn om op te huilen en een knuffel geven als ze daar behoefte aan heeft. Een oplossing aandragen werkt niet. Het enige moment waarop dit wel kan is wanneer ze daar zelf om vraagt. Tot dat moment, dat misschien niet eens komt, kan ik slechts zorgen dat ze zich gehoord voelt.
Hoe effectief een medicijn ook is, als je iemand dwingt het in te nemen kan het naar vergif smaken
Haemin Sunim
6. Ga in relatietherapie (juist als het goed gaat)
Dit is het meest controversiële relatieadvies in dit artikel. Er rust namelijk nog steeds een taboe op therapie. Niet alleen relatietherapie, maar in mijn ogen op alle vormen van therapie waarbij je aan je mentale gesteldheid werkt.
Dit is eenvoudig op te lossen. Frame relatietherapie als coaching en het scherpe randje is er af. Alle top performers hebben immers coaches, dus het zou gek zijn als jij alles in je eentje zou moeten uitvinden om de top op relationeel gebied te bereiken.
Deze tip – ga in relatietherapie, juist als het goed gaat – heb ik van Remco Claassen. Remco weet met zijn energie en humor veel bij me los te maken en hij maakte ook dat ik open begon te staan voor relatietherapie. Daar heb ik het ook met mijn vrouw over gehad en we hebben daar niets mee gedaan. Tot het moment dat we ons realiseerden dat we relatietherapie nodig hadden.
Wat levert het op?
Op onze bruiloft werd het stuk van Khalil Gibran dat ik eerder deelde voorgedragen en het wrange is dat wij juist op dit punt uiteindelijk hulp nodig hadden. Met de komst van onze kinderen waren we met name vader en moeder geworden en we maakten amper nog tijd voor het zijn van partners. We werden steeds meer één pilaar.
De stap om hulp te zoeken was groot. Relatietherapie, wij? Nu al? Dit is het ego dat spreekt. Wil je een bepaald beeld in stand houden voor de buitenwereld, of wil je werken aan je eigen geluk? Ik ben zo blij dat we deze stap hebben genomen. Terugkijkend zijn er geen grote problemen geweest die we hadden op te lossen. De relatietherapie heeft ons met name geholpen elkaar beter te begrijpen. Zoals mijn vrouw het verwoordt: “ze helpt vertalen wat ik bedoel naar een taal die jij begrijpt.”
Wat ik er van heb geleerd
De stap om een relatietherapeut te zoeken voelde als een grote. Wanneer ik hier echter openlijk met anderen over sprak, dan merkte ik dat zoveel anderen deze stap ook hebben durven maken. Dat is een van de redenen dat ik dit relatieadvies hier deel, om de drempel voor anderen te verlagen.
Bij ons speelde de komst van kinderen een grote rol in de noodzaak hulp te zoeken. Dit deed me denken aan de instructie die je in een vliegtuig krijgt: Zet eerst je eigen zuurstofmasker op voordat je anderen helpt. Zet jezelf op de eerste plaats, je relatie op de tweede en pas dan komen de kinderen. Het klinkt egoïstisch, maar hoe goed kan je voor een ander zorgen als je zelf niet in orde bent?
Zodra er kinderen zijn dan krijg je er extra rollen bij. Je bent niet langer alleen partner, maar ineens ook vader of moeder. Verlies daarbij elkaar niet uit het oog. Ga samen op dates en blijf ook voldoende leuke dingen ondernemen zonder de kinderen.
A failure is not a mistake, it may simply be the best one can do under the circumstances. The real mistake is to stop trying.
B.F. Skinner
7. Deel ook jouw relatieadvies
Een relatie is hard werken en het relatieadvies dat ik hier beschrijf is verre van eenvoudig. Blijf werken aan jezelf en je relatie en geef niet te snel op. Zoek hulp als dat nodig is, maar beter nog als dat nog niet nodig is.
De eerste 6 tips met relatieadvies zijn gebaseerd op mijn ervaringen en de artikelen en boeken die ik heb gelezen. Dit is natuurlijk maar een beperkte bron van informatie. Je hebt zelf vast ook ervaringen die waardevolle adviezen opleveren. Heb je zelf tips of relatieadvies dat hier niet terugkomt? Deel deze kennis dan, bijvoorbeeld in de comments onder dit artikel. Zo kunnen anderen ook van jouw kennis gebruik maken om nog meer uit hun relatie te halen.
Hard work compounds like interest, and the earlier you do it, the more time you have for the benefits to pay off.
Sam Altman
Pingback: Ons continue streven naar meer - NABL